De Glorious Revolution van 1688 staat bekend als een van de belangrijkste gebeurtenissen in de Britse geschiedenis. Deze relatief bloedloze coup, die leidde tot de afzetting van koning Jacobus II en de troonsbestijging van Willem III en Maria II, markeerde een beslissende keerpunt in de machtssamenstelling van Engeland. Het was niet alleen een politieke omwenteling, maar ook een belangrijke stap in de richting van constitutionele monarchie en godsdienstvrijheid.
De aanloop naar de Glorious Revolution begon met de groeiende ontevredenheid over Jacobus II’s katholieke geloofsovertuigingen en zijn autoritaire regeringsvoering. Zijn pogingen om de macht van het parlement te beperken en de Engelse Kerk te hervormen stuitten op fel verzet van de protestantse elite. De geboorte van een katholiek kroonprins in 1688 gaf aanleiding tot ernstige angst over de toekomst van de Anglicaanse kerk en de Engelse samenleving als geheel.
Deze politieke spanning bereikte een kookpunt toen zeven prominente Engelse edelen, bekend als de “Immortal Seven”, contact opnamen met Willem III van Oranje, de schoonzoon van Jacobus II en erfgenaam van de Engelse troon. Willem was een gematigde protestant en stond bekend om zijn militaire ervaring en politieke vaardigheden. De Immortal Seven overtuigden Willem om met een leger naar Engeland te komen en Jacobus II te onttronen.
Willem III landde in november 1688 met een klein leger in Devon. De steun voor Jacobus II was snel afgenomen, mede dankzij de populaire propaganda van de revolutionairen. Jacobus II zag zich gedwongen te vluchten naar Frankrijk, waar hij later overleed in ballingschap.
De Glorious Revolution had verstrekkende gevolgen voor Engeland en de rest van Europa:
- De Bill of Rights: Na de troonsbestijging van Willem III en Maria II werd in 1689 de “Bill of Rights” aangenomen, een belangrijk document dat de rechten van het parlement vastlegde en de macht van de monarch beperkte. Deze Bill of Rights wordt beschouwd als een voorloper van moderne democratieën en grondwetten.
- Godsdienstvrijheid: De Glorious Revolution leidde tot meer godsdienstvrijheid in Engeland.
De “Toleration Act” van 1689 verleende niet-conformistische protestanten zoals Quakers, Presbyteriansen en Baptists de vrijheid om hun geloof te beoefenen.
- Constitutionele Monarchie: De Glorious Revolution markeerde de definitieve overgang van een absolute naar een constitutionele monarchie in Engeland.
De macht van de monarch werd beperkt door het parlement en de wetten, wat leidde tot een stabielere en democratischer politieke orde.
Een blik op de belangrijkste spelers:
| Naam | Rol | Bijdrage |
|---|---|---|
| Jacobus II | Koning van Engeland | Zijn katholieke geloofsovertuigingen en autoritaire regeringsvoering veroorzaakten ontevredenheid onder de protestantse elite. |
| Willem III | Prins van Oranje | Landde in Engeland met een leger en ontzette Jacobus II, waardoor hij samen met Maria II de troon bestijgden. |
| De “Immortal Seven” | Zeven Engelse edelen | Ontmoetten Willem III en overtuigden hem om naar Engeland te komen om Jacobus II te onttronen. |
| Maria II | Dochter van Jacobus II | Begon samen met Willem III een nieuwe periode in de Engelse geschiedenis, gekenmerkt door meer godsdienstvrijheid en een constitutionele monarchie. |
De Glorious Revolution blijft tot op de dag van vandaag een inspirerend voorbeeld van hoe gewone mensen door middel van vredelievende middelen grote politieke verandering kunnen bewerkstelligen. Het was een tijdperk van revolutie, hervorming en hoop voor een betere toekomst.
